Bu ziyarette neler söylediğini elbette yeniden size anlatmayacağım ama bazı gözlemlerimle, görmediğiniz bölümleri size aktarmak istiyorum. İlk olarak söyleyeceğim şu ki, gelen verilerle birlikte ekonomi yönetimi en azından tebessüm etmeye başlamış durumda. Ziyaretin bende bıraktığı en güçlü izlenimlerden biri Bakan Şimşek’in vücut dilinde kendini göstermeye başlayan sonuçların alınmasının verdiği rahatlık. Bu köşede ekonomi yönetiminin hedeflerini, attığı adımları, zorluklarını ya da başarmaya olan inançlarını, bunun yanı sıra yapabileceklerine olan inancımı daha önce aktarmıştım. Dünkü ziyaretin ardından bazı verilere çok kısa şekilde bakalım.
RİSK PRİMİNDEKİ DÜŞÜŞ
* Mehmet Şimşek’in “Program işliyor” derken işaret ettiği kamu ve özel sektör için son derece kritik CDS (Kredi risk primi) verisi dün itibari ile Mart 2021’den beri ilk kez 300.49 ile en düşük seviyesine geldi. Daha sonra 299.9 baz puana kadar indi.
* Cari dengede fazla verilmeye devam ediliyor, açık yıllıkta mayıs ayında 9.6 milyar dolar azaldı.
Amaçları hem insanları ilimle buluşturmak hem de gençleri akademik çalışmalara özendirmek. Mottoları ise, güzel insan yetiştirmek. Güzel insan yetiştirilirse sorunların yarısının çözülmüş olacağına inanıyorlar. Açıkçası mottolarını çok beğendim.
İlim Yayma Vakfı bu sene kuruluşunun 50’nci yılını kutluyor. Mütevelli Heyet Başkanlığını Bilal Erdoğan’ın yürüttüğü İlim Yayma Vakfı, medya yöneticileri ve köşe yazarlarıyla buluştu. Bilal Erdoğan’ın açıklamalarını ve izlenimlerimi madde madde paylaşmak isterim:
ÖZEL ÖDÜL AZİZ SANCAR’A
* Akademi ödüllerinin bu yıl üçüncüsü düzenlenecek. Ödül alanlar 16 Aralık akşamı törende açıklanacak. Akademisyenlere 150’si büyük ödüle olmak üzere toplam 250 altın verilecek.
Sadece tüm dünyadaki vicdanlı insanlar değil, artık kendi halkından da tepki görüyor. Özellikle de Hamas’ın elindeki rehinelerin ailelerinden... Kısacası içerde sıkıştı. Sıkışınca da “devlet aklını iyice kaybedip” ne yapacağını şaşırmışçasına, sızdırma haberlerle kamuoyu nezdinde PR çalışmalarına başladı. Neymiş MOSSAD Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ülkelerde Filistinlilere karşı suikastlar düzenleyecekmiş. Netanyahu baltayı yine taşa vurdu. Neden mi? Hemen sıralayalım:
* Yıl 2006: Hamas, beş yıldır rehin tuttuğu İsrailli asker Gilad Şalit’i serbest bıraktı. Anlaşma gereği İsrail de 1000 kadar Filistinli tutuklu ve hükümlüyü tahliye etti. Yine anlaşma gereği bazı Filistinliler sürgün edildi. Sürgün edildikleri ülkeler arasında Türkiye de vardı. İsrail Türkiye’ye teşekkür etti.
* Yıl 2022: O yıl bir ay içinde İran’da çok önemli isimler esrarengiz şekilde öldü, öldürüldü. Gözler istihbarat servislerindeydi. İstanbul’da otelde kalan İsrailli bir gruba İranlıların suikast düzenleyeceği bilgisi Ankara’ya ulaştı. İsrail Ankara’dan acil yardım talep etti. MİT İranlı casusları yakaladı, İsraillileri otelden çıkarak güvenli bir şekilde ülkelerine gönderdi. İsrail Türkiye’ye yine teşekkür etti.
* Yıl 2023: 7 Ekim’in ardından Hamas’ın elindeki rehinelerin kurtarılması için İsrail MİT’ten de yardım talep etti. Rehinelerin serbest bırakılma sürecinde Katar ve Mısır’ın yanı sıra Türkiye de kritik rol oynadı. İstihbarat diplomasisi sürdü.
Gelelim şu an itibariyle son duruma: 2006 yılındaki anlaşma çerçevesinde gelen Filistinlilerin bir kısmı Türkiye’de ikamet ediyor. Ara ara da Katar’da yaşayan Hamas’ın siyasi kanadından isimler ziyarette bulunuyor. Bunun dışında askeri kanattan kimse yok. Ankara diyor ki:
İSRAİL AYNI OYUNDAN SIKILMADI MI?
* “İsrail bir oyun oynuyor. Türkiye’de Hamas’ın sadece siyasi olabileceği, askeri kanadının olmadığı ve olamayacağı, Türkiye üzerinden herhangi bir transfer ve sevkiyat yapılamayacağı konusunda Hamas ile yıllar öncesi yapılmış anlaşma var.
* İsrail ve MOSSAD tüm bunları bilmesine rağmen, Türkiye’nin karşısına hep gazete haberleriyle geldi.
Katar görüşmelerinin ana gündem maddesi İsrail’in Gazze’deki katliamıydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, başta ABD olmak üzere Batı ülkelerinin İsrail’e verdiği desteğe dikkati çekerek; “Bu ülkelerin gerek nakdi, gerek silah, mühimmat, araç gereç gibi ayni ve parasal olarak sınırsız destekleri, ciddi manada Batı’nın şımarık çocuğu İsrail’i bu noktalara taşıdı” dedi. İsrail ile ilgili Amerikan Wall Street Journal Gazetesi’nde çıkan ve Türkiye’de büyük tepkiyle karşılanan haber basın toplantısının en dikkat çeken gündemiydi. Haberde, Filistin dışında yaşayan Hamas üyelerine yönelik İsrail’in suikast planları olduğu belirtilmiş ve bu ülkeler arasında Türkiye de sayılmıştı. Yani MOSSAD’ın suikast düzenleyeceği iddiası... Milli İstihbarat Teşkilatı’nın ardından Erdoğan da bu iddiaya çok sert tepki gösterdi...
BİR DAHA BELLERİNİ DOĞRULTAMAZLAR
* “Her şeyden önce bu haberi yapanlar demek ki Türkiye’yi tanımıyorlar.
* Böyle bir yanlışa tevessül etmeleri halinde şunu bilmeleri gerekir ki bunun bedelini, faturasını çok ama çok ağır öderler.
* Şu anda Gazze’yi kuşatmak suretiyle bu adımları atanlar, bir hafta içinde netice alacaklarını zannediyorlardı. Ne oldu, alabildiler mi? Almadılar.
* Türkiye’ye, Türklere karşı böyle bir adımı atmaya eğer cüret ederlerse bunun bedelini, bir daha bellerini doğrultamayacak surette, ödemeye mahkûm olurlar.
* Türkiye’nin hem istihbarat hem güvenlik alanında aldığı mesafeyi dünyada bilmeyen yoktur.
Piyasalara “pozitif” yansıyan bu karar, aynı zamanda ekonomi yönetiminin uyguladığı politikalara dünya tarafından olumlu bakışın da göstergesi. Böylece uygulanan ekonomi politikalarının sonuçları da bir anlamda görülmeye başladı. 2024’ün ikinci yarısından sonra ise başta enflasyon olmak üzere bu olumlu etkiler daha da artarak ve tüm kesimlere yansıyarak sürecek. Peki bundan sonraki yol haritası ne olacak? Öncelikle ekonomi politikaları Orta Vadeli Plan kapsamında, tüm ekonomik dengeler gözetilerek kararlılıkla sürdürülecek. Bu süreçte bazı tespitleri ve hedefleri de paylaşmakta fayda var:
DÖVİZ REZERVİNDEKİ ARTIŞIN OLUMLU ETKİSİ
- Ekonomi yönetimi 5-6 aylık süreçte döviz rezervlerinin 136.5 milyar dolara ulaşmasını haklı olarak önemsiyor. Çünkü rezerv artışıyla ödemeler dengesindeki risk ve risk pirim oranı düştü.
- Enflasyonla mücadele öncelikli hedeflerden. 2000’li yıllarda enflasyonu tek haneye indirmiş olan AK Parti hükümetleri göz önünde bulundurularak, şimdiki ekonomi yönetiminin de ana hedefinin 2026 yılında tek haneli enflasyon olduğunu söyleyelim.
- Yüksek enflasyonun çok hızlı bir şekilde düşürülmesi, ortaya çıkabilecek ekonomik ve sosyal maliyet nedeniyle tercih edilmiyor. Hedef bu yüzden 2026 yılı. Ekonomi yönetimi enflasyonu düşürürken; büyüme ve sosyal dengeyi de gözetmek istiyor.
- 2024 yılında enflasyon tahmininin yüzde 33 olduğu sonrasında jeopolitik anlamda yaşanan sıkıntılar nedeniyle 36’ya revize edildiğine dikkat çekilirken, 33 oranının da halen gerçekleşebilir bulunduğuna vurgu yapılıyor.
YEREL SEÇİM SÜRECİNDE EKONOMİ AÇISINDAN BİR BELİRSİZLİK YOK
- Muhalefetin ve bazı uluslararası çevrelerin yerel seçimler sürecini yeni bir seçim havasına evirmeye çalışma gayretleri ise doğru bulunmuyor.
Yaşadığımız çağın tüm imkânlarının seferber edildiği ve fonda güzel kadınların, yakışıklı erkeklerin olduğu, milyon dolarların tek kalemde el değiştirdiği, üstelik milyon dolarların dahi yetmeyip daha da çoğunun talep edildiği, tefecilerin, futbol dünyasının, sosyal medya fenomenlerinin rol aldığı bir filmi izliyor gibiyiz. Artık hafızalarımızın GB’ı yaşadığımız olayları alt alta koymaya yetmiyor:
* Türkiye, 2021 yılında bir sabaha Thodex vurgunuyla uyandı. İddialara göre THODEX CEO’su olan 1994 doğumlu Faruk Fatih Özer, hesapları boşaltıp yurtdışına kaçtı. 391 bin kişinin kullandığı tahmin edilen kripto borsasında 2 milyar dolardan fazla vurgun yapıldığı tahmin ediliyor. Yargı süreci devam ediyor.
* “Var Böyle Tipler” kanalıyla tanınan sosyal medya fenomeni Kıvanç Talu ile prodüktör eşi Beril Talu’nun yakın çevrelerini dolandırarak ortadan kaybolduğu iddia edildi. Çiftin kaçmadan önce Beylerbeyi’ndeki evlerinde bir parti verdiği ve 100 milyon dolarla ülkeyi terk ettiği belirtiliyor.
* Bütün hayatlarını sosyal medyada yaşayan, bunu yaparken de sürekli “ben zenginim”i gözümüze sokan Dilan ve Engin Polat, yapılan operasyonla tutuklandı. Sosyal medya fenomeni ailenin, kesilen sahte faturalarla 1 milyar liradan fazla kara parayı akladığı iddia ediliyor.
- Uçabiliyor mu?
- Yok daha deneme aşamasında... Eee Süpermen araba ne oldu?
- Her şeyde anlaştık, parayı yarın alıyorum.
- Araba nerede?
- Müşteride.
ABD, İsrail, Katar ve Mısır’ın öncülüğünde sürdürülen görüşmelerde bölgeden bir an önce “durdu” haberinin gelmesi bekleniyor. Bekleniyor çünkü İsrail;
- “Mesele HAMAS’a karşılık vermekse, misliyle verdik.
- Gazze’yi yıktık.
- Günahsız bebekleri öldürdük.
- Çocukları ana babasız, aileleri çocuksuz bıraktık.
- Bölgeyi karıştırdık.
- Tüm dünya halklarından büyük tepki çekiyoruz.
- Zamanında Nazilerin yaptıklarını biz şimdi Filistinlilere yapıyoruz.
